In zes middelbare scholen van de Stad Brussel worden vanaf deze week via verdeelautomaten gratis menstruatieproducten aangeboden.
Wat is menstruatiearmoede?
We spreken over menstruatie-armoede wanneer iemand onvoldoende geld heeft om producten zoals maandverband, tampons of cups aan te kopen. De kostprijs van menstruatieproducten is al langer onderwerp van debat. In Brussel verzamelen organisaties als BruZelle maandverbanden in om nadien anoniem te verdelen. Het aantal zakjes dat ze verspreiden neemt elk jaar toe.
Vier jaar geleden werd de btw op menstruatieproducten verlaagd van 21% naar 6%. De zogenoemde ’tampontaks’ lag toen al jaren onder vuur.
Schotland besliste om als eerste land menstruatieproducten gratis te maken. In de praktijk betekent de wet dat onderwijsinstellingen en lokale overheden de menstruatieproducten gratis moeten aanbieden. De Stad Brussel start nu in haar middelbare scholen met een gelijkaardig initiatief.
Waarom?
Menstrueren kost geld. Gemiddeld 12 euro per cyclus. Dat loopt snel op, als je alle maanden en jaren bij elkaar telt. Uit een onderzoek van Caritas Vlaanderen blijkt dat 1 op de 8 meisjes en vrouwen tussen 12 en 25 jaar soms niet genoeg geld heeft om maandverband en tampons te kopen. Voor meisjes die in armoede leven, loopt dat op tot 45%. Ze lenen bij vriendinnen of gaan zelf aan de slag met zelfgemaakte alternatieven, wat het risico op infecties verhoogt. Het gaat gepaard met angst en schaamte. Sommige meisjes blijven hierdoor thuis van school. Openlijk praten over menstruatie blijft bovendien moeilijk1.
Op school
In zes middelbare scholen van de Stad Brussel worden vanaf deze week via verdeelautomaten gratis biologische menstruatieproducten aangeboden. Heel precies gaat het om volgende scholen: Hoofdstedelijk Instituut Anneessens-Funck - TSO/BSO (NL), Hoofdstedelijk Instituut Anneessens Funck – OKAN (NL), Institut Bischoffsheim (FR), Athénée Léon Lepage (FR), Institut De Mot-Couvreur (FR) en Académie Royale des Beaux-Arts (FR). De Stad Brussel schat dat 35% van de meisjes gebruik zal maken van het aanbod en stelt in totaal 25.000 menstruatieproducten ter beschikking in de zes scholen. Het project zal geëvalueerd worden en indien succesvol uitgebreid. Naast de verdeelautomaten plannen de scholen ook sensibiliseringsacties om menstruatie en menstruatiearmoede beter bespreekbaar te maken.
64% van de Vlaamse jongeren tussen 12 en 30 jaar vindt dat er te weinig open gepraat wordt over menstruatie. De percentages liggen het hoogst bij meisjes (71%), maar ook jongens vinden dat er over menstruatie te weinig gepraat wordt (44%). (Bevraging door zij-kant via de WADDIST app, 2021.)
Ans Persoons, schepen bevoegd voor Nederlandstalige onderwijs in de Stad Brussel: ”Menstruatieproducten worden in België erkend als levensnoodzakelijke basisproducten, maar in de praktijk blijven ze duur. Niet al onze leerlingen hebben voldoende geld om ze elke maand aan te kopen. Dat kan gepaard gaan met stress en schaamte. Door gratis menstruatieproducten aan te bieden op school, zorgen we ervoor dat leerlingen zich hierover alvast geen zorgen moeten maken.”
Faouzia Hariche, schepen van Franstalige Openbaar Onderwijs van de stad Brussel: "Regels zijn een mentale last. Ze veroorzaken stress en kunnen leiden tot taboes, financiële moeilijkheden of gezondheidsproblemen. De rol van de school is het inrichten van een optimale studie omgeving. Daarom hebben wij ervoor beslist de toegang tot biologische sanitaire beschermingen te vergemakkelijken zodat dit geen bron van zorgen meer is, maar ook om op te treden tegen de sociale discriminatie van menstruerende meisjes."
